In de Hema zitten we aan de koffie. Tenminste, hij neemt sterke zwarte thee. Het is de tweede keer dat we elkaar zien, toch voelt het alsof we elkaar langer kennen. We praten over schoonheidsidealen en al zijn namen. Ik leer over een ander ‘normaal’. Verwarrend, maar ook boeiend!
‘Op school heb ik een andere naam’, vertelt hij me. En voor vrienden een bijnaam, zoals ‘die dunne’ of ‘die slome’. Het valt me op dat deze bijnamen in de Oost-Afrikaanse cultuur meestal een negatieve bijklank hebben. Een manier om jou niet speciaal te laten zijn, maar je onderdeel van de groep te laten blijven. In Nederland zouden we zeggen: ‘doe maar normaal, dan doe je gek genoeg’. Ook dat is een manier om niet te veel op te vallen, maar je te conformeren aan de groep.
Abdi
Ik ken deze jongen als Abdi. Ik moet grijnzen als ik hieraan denk, want zo kan ik bijna elke jongen uit zijn land wel aanspreken. In elke omgeving heeft hij een andere naam. Als ik een van zijn vrienden vraag of hij Abdi kent, dan moet ik soms nog drie andere namen oplepelen voordat ik reactie krijg: ‘Oh, bedoel je die! Ja die ken ik wel!’.
Schoonheidsideaal
Het gesprek komt op zijn tanden die hij gebleekt heeft. Breed lacht hij, het contrast met zijn donkere huidskleur valt op. ‘Alle mensen uit mijn regio hebben donkerbruine tanden. Ik ben daar trots op, want daardoor weet iedereen uit mijn land in welk gebied ik geboren ben. Maar in Nederland kan ik daar niet mee solliciteren, toch? De meeste Nederlanders vinden dit onverzorgd of vies.’ Lachend hebben we het over knap zijn. ‘Dus in Nederland ben je nu weer knap, maar in jouw eigen land juist weer wat minder mooi geworden.’ Toen hij nog maar net in Nederland was, wilde hij zijn bruine tanden zeker houden. Maar in Nederland gelden andere schoonheidsidealen, leerde hij door de reacties die hij kreeg.
‘Normaal’
Mijn kijk op ‘normaal’ is veranderd. Ik heb maar één naam (vooruit, ook nog een doopnaam ‘Jacob’ die graag gebruikt wordt door mijn Somalische, Eritrese, Iraanse en Afghaanse vrienden). Mijn tanden zijn altijd wit geweest. Het water in mijn omgeving bevatte niet genoeg chemicaliën om ze bruin te laten worden. Mijn ‘normaal’ is even waardevol als het ‘normaal’ van de ander. Maar misschien helpt het om je ‘normaal’ soms even aan te passen. Zou ik bruine tanden willen als ik in Oost-Afrika zou wonen?